THỞ KHÍ DUNG LÀ GÌ VÀ CẦN LƯU Ý NHỮNG GÌ KHI SỬ DỤNG KHÍ DUNG?

1. Thở khí dung là gì?

1.1. Thở khí dung là gì?

Thở khí dung chính là cách sử dụng máy khí dung để khuếch tán thuốc dưới dạng sương mù, giúp cho thuốc có tác động trực tiếp vào những vị trí bị viêm nhiễm trên hệ thống niêm mạc đường hô hấp.

Phương pháp này thường được áp dụng với những trường hợp bệnh nhân mắc viêm mũi họng, viêm phế quản, viêm xoang, viêm thanh quản,… Một số trường hợp cụ thể được chỉ định sử dụng máy là tình trạng hen cấp tính, trường hợp cần làm loãng đờm, suy hô hấp, trường hợp cần dùng kháng sinh dạng hít liều cao,…

Hiện nay có 2 loại máy khí dung đang được sử dụng phổ biến đó là:

– Khí dung dùng cho đường hô hấp trên với đặc điểm hạt khí dung to, có thể đọng lại ở niêm mạc đường hô hấp trên.

– Khí dung dùng cho đường hô hấp dưới với đặc điểm hạt khí dung nhỏ hơn để thuốc có thể tác động đến các cơ quan đường hô hấp dưới.

Thời gian tác động của thuốc khí dung chỉ khoảng 3 đến 4 tiếng. Do đó đây được coi là phương pháp điều trị tại chỗ khá hiệu quả. Bác sĩ có thể chỉ định cho bệnh nhân dùng thuốc khí dung từ 2 đến 4 lần trong một ngày.

1.2. Một số loại thuốc được sử dụng trong khí dung

Tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể, các bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc pha khác nhau cũng như hướng dẫn sử dụng khí dung để mang lại hiệu quả tốt nhất cho người bệnh. Cụ thể như sau:

– Đối với các trường hợp bệnh nhân bị viêm mũi, viêm họng, viêm xoang, có biểu hiện hắt hơi, sổ mũi,..: Bác sĩ thường chỉ định sử dụng thuốc pha dạng corticoid với mục đích là ngăn ngừa chứng phù nề và tình trạng sung huyết. Trong trường hợp bệnh nhân bị nhiễm khuẩn hay bội nhiễm, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng kết hợp với thuốc kháng sinh.

– Đối với những trường hợp bị co thắt khí quản hoặc phế quản: Cần sử dụng một số loại thuốc để làm giãn phế quản, giúp bệnh nhân có thể hít thở dễ dàng hơn.

– Đối với những trường hợp bệnh nhân mắc bệnh phổi: Bệnh nhân cần được sử dụng khí dung với một số loại thuốc phù hợp để làm loãng đờm, thông thoáng đường thở.

– Trẻ bị viêm tiểu phế quản có biểu hiện đờm đặc có thể sử dụng khí dung bằng nước muối để giúp loãng đờm, khiến trẻ dễ ho và tống đờm ra ngoài.

– Đối với một số bệnh nhân mắc bệnh cúm: Có thể sử dụng khí dung kết hợp với một số loại tinh dầu như bạc hà, khuynh diệp, lá chanh, sả, tía tô để sát trùng và làm thông thoáng đường mũi-họng.

2. Cần lưu ý những gì khi sử dụng khí dung

Quy trình sử dụng máy khí dung

– Dùng một ống tiêm sạch để lấy một lượng nước cất hay có thể thay bằng nước muối sinh lý 0,9% cho vào cốc đựng thuốc theo đúng liều lượng chỉ dẫn của bác sĩ.

– Sau đó, dùng ống tiêm lấy lượng thuốc theo chỉ định hòa cùng với lượng nước cất đã lấy từ trước.

– Nối mặt nạ hay ống thở với cốc đựng thuốc, sau đó đưa mặt nạ lên mặt, điều chỉnh dây cho vừa khít.

– Người bệnh thở chậm và hít sâu cho tới khi hết thuốc. Thời gian sử dụng khí dung trung bình từ 10 đến 20 phút.

3. Một số lưu ý khi dùng máy khí dung cho trẻ em

Mặc dù, máy khí dung được sử dụng cho trẻ em dưới 2 tuổi do bé còn quá nhỏ nên rất dễ quấy khóc khi phải xông mũi, họng. Loại máy này được thiết kế như một chiếc mặt nạ hoặc cũng có thể ngậm ống thở miệng để hỗ trợ xông thuốc.

Tuy nhiên, nếu quá trình xông thuốc không được cẩn thận hoặc bé không hợp tác thì rất dễ làm bay hơi thuốc, tức bé không nhận đủ liều thuốc như chỉ định. Điều này cũng gây cản trở trong việc điều trị bệnh cho các em bé. Chính vì thế, khi sử dụng máy khí dung, các phụ huynh cần lưu ý một số điều sau đây:

3.1. Giữ đúng khoảng cách

Một số phụ huynh sử dụng máy dung khí để xông mũi cho bé nhưng không biết tư thế đặt cho bé ngồi và cách cầm máy. Điều này sẽ ảnh hưởng để sự thông thoát của thuốc ra ngoài và trẻ không được xông đủ liều lượng như bác sĩ chỉ định. Để xông thuốc cho trẻ, cần cho bé ngồi thẳng lưng, không được đặt máy quá xa vì sẽ tạo không gian trống cho thuốc thoát ra.

Theo các bác sĩ, nếu máy phun khí đặt cách mặt trẻ khoảng 1cm thì lượng thuốc trẻ hấp thu được chỉ còn 50%. Nếu khoảng cách này lớn hơn, khoảng 2.5 cm thì lượng thuốc thất thoát ra ngoài khoảng 80%. Do đó, các phụ huynh cần chú ý để xông hơi đúng cách và mang lại hiệu quả cho con trẻ.

3.2. Chọn thời điểm thích hợp

Nếu trẻ đang vui chơi hoặc vừa ăn uống xong thì không nên xông mũi họng cho trẻ vì đây là thời gian trẻ hoạt động nhiều, ít hợp tác với bố mẹ. Đặc biệt là ở trẻ dưới 2 tuổi, hầu hết các bé đều quấy khóc, không hợp tác khi xông mũi họng. Do đó, ba mẹ có thể lựa chọn những thời điểm yên tĩnh trong ngày, ít người để bé chú tâm vào việc xông mũi. Ngoài ra, phụ huynh cũng có thể tận dụng thời gian bé đang ngủ để tiến hành xông cho bé.

3.3. Lựa chọn môi trường yên tĩnh

Trong lúc xông mũi – họng, trẻ cần tập trung hít thở sâu nên những hoạt động xung quanh rất dễ chi phối và khiến bé không chịu hợp tác. Chính vì thế, ba mẹ nên lựa chọn những không gian yên tĩnh, giúp bé chú tâm xông mũi – họng khoảng 10 – 15 phút để đạt được hiệu quả tốt nhất.

3.4. Lựa chọn máy phun khí có kích thước phù hợp

Việc lựa chọn kích thước máy phun khí phù hợp sẽ giúp quá trình xông mũi – họng cho trẻ dễ dàng và mang lại hiệu quả cao. Đối với những mask khí dung kích thước lớn so với trẻ sẽ tạo điều kiện cho khí thuốc bay ra ngoài và trẻ khó có thể hấp thụ đầy đủ. Do thuốc dưới dạng phun sương không được đưa trực tiếp vào mũi của trẻ. Nếu dùng máy phun khí dạng phun sương gặp nhiều khó khăn thì phụ huynh có thể cho bé sử dụng ống thở miệng.

3.5. Lấy đủ liều lượng thuốc theo chỉ định

Một số phụ huynh khi thấy con trẻ bị nghẹt mũi, đau họng thường tự mua thuốc và xông tại nhà cho trẻ với máy khí dung. Tuy nhiên, điều này rất nguy hiểm nếu phụ huynh không nhận biết rõ về bệnh cũng như liều lượng thuốc. Chính vì thế, ba mẹ chỉ nên sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Bên cạnh đó, phụ huynh cũng nên cẩn trọng trong việc kiểm tra thuốc, xem có đúng loại thuốc được kê đơn hay không.

3.6. Tạo tâm lý thoải mái, thư giãn cho trẻ

Thường trẻ sẽ quấy khóc khi phải bắt ngồi yên một chỗ, nhất là khi ngồi xông mũi, trẻ sẽ thấy rất ngột ngạt, khó chịu. Do đó, phụ huynh cần khích lệ, động viên cho trẻ cố gắng ngoan ngoãn để xông mũi. Một số ba mẹ cho trẻ coi tivi trong khi xông mũi nhưng điều này là không nên. Trẻ có thể chịu ngồi yên để xông mũi nhưng hiệu quả lại không cao do trẻ chỉ tập trung xem tivi. Với liệu pháp này, trẻ phải hít thở sâu, chú tâm vào xông mũi thì mới mang lại kết quả tốt.

3.7. Hoàn toàn làm theo chỉ định của bác sĩ

Một số bậc phụ huynh nhận thấy sự hiệu quả của biện pháp xông mũi với máy khí dung nên tự ý sử dụng cho trẻ nhiều lần. Hoặc cũng có trường hợp, ba mẹ cố ý cho trẻ xông với lượng thuốc nhiều hơn chỉ định của bác sĩ vì cho rằng xông càng nhiều càng tốt. Tuy nhiên, đó là một suy nghĩ hoàn toàn sai lầm.

Việc lạm dụng thuốc dễ dẫn đến tình trạng quá liều, ảnh hưởng đến phổi hoặc phải lệ thuộc vào thuốc. Hầu hết các loại thuốc khí dung đều có chứa thành phần Corticoid, nếu dùng quá liều thì dễ dẫn đến những tác dụng phụ ngoài ý muốn.

3.8. Vệ sinh sạch sẽ máy khí dung

Máy khí dung được dùng trực tiếp trong quá trình xông mũi – họng cho trẻ với tác dụng chính là hỗ trợ điều trị các bệnh lý về mặt hô hấp. Do đó, trước và sau mỗi lần sử dụng, các bạn nên vệ sinh thật kỹ để loại trừ toàn bộ vi khuẩn bám trên máy. Nếu máy đã được dùng trong một thời gian dài thì việc thay phần lọc không khí cũng rất cần thiết, nhằm đảm bảo không bị ẩm mốc từ bên trong.

Khuyến khích phụ huynh chỉ sử dụng một dây và một mặt nạ cho một bé để đảm bảo về mặt vệ sinh cũng như phù hợp với kích cỡ của trẻ. Ngoài ra, trong quá trình xông mũi – họng bằng máy, nếu phụ huynh nhận thấy có dấu hiệu bất thường cần đưa trẻ đi khám hoặc liên hệ với bác sĩ ngay. Mặc dù việc sử dụng tại nhà sẽ có nhiều thuận lợi cho bé và phụ huynh nhưng ba mẹ cần phải trang bị kỹ lưỡng cách sử dụng trước khi dùng cho bé.

4. Không nên làm dụng máy thở khí dung

Khí dung là phương pháp điều trị hiệu quả các bệnh lý về đường hô hấp nhưng không nên vì thế mà lạm dụng loại máy này. Phần lớn các loại thuốc được sử dụng trong khí dung là corticoid, nếu sử dụng quá liều sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, đặc biệt gây tổn hại cho phổi và nguy cơ cao dẫn đến nhiều tác dụng phụ khác.

Đối với người lớn, việc lạm dụng khí dung có thể gây giảm chức năng khứu giác. Ở trẻ nhỏ, lạm dụng phương pháp này có thể gây ức chế hô hấp, ngộ độc, thậm chí có thể gây điếc, co thắt phế quản,… Do đó, trước khi sử dụng, bệnh nhân cần được các bác sĩ chuyên khoa tư vấn chi tiết, đặc biệt không nên tự ý sử dụng khí dung.

Như vậy, bạn đã hiểu rõ thở khí dung là gì và cần lưu ý những gì khi sử dụng khí dung. Nếu có thắc mắc liên quan đến vấn đề này, bạn có thể gọi tới hotline 0989.879.418 – 093.401.7789 để được Vân Anh Pharmacy giải thích, tư vấn chi tiết hơn cho bạn.