Thiểu năng tuần hoàn não ngày càng trẻ hóa, vì sao?

Thiểu năng tuần hoàn não thường xảy ra khi lượng máu, oxy và các chất dinh dưỡng tới nuôi dưỡng các tế bào máu bị thiếu, làm ảnh hưởng tiêu cực đến các chức năng của não. Bệnh hay gặp ở người cao tuổi, tuy nhiên gần đây đang có xu hướng trẻ hóa gây nhiều hệ lụy cho sức khỏe.

1. Thiểu năng tuần hoàn não có xu hướng trẻ hóa

Thiểu năng tuần hoàn não là tình trạng lượng máu lên não giảm, làm giảm sự cung cấp oxy và các chất dinh dưỡng nuôi não làm tế bào thần kinh não thiếu năng lượng để hoạt động.

Bệnh thường xảy ra phổ biến với người trung niên, người cao tuổi, đặc biệt ở những người lao động trí óc. Tuy nhiên, hiện nay bệnh thiểu năng tuần hoàn não đang ngày càng có xu hướng trẻ hóa.

Nguyên nhân là do cuộc sống hiện đại và công nghệ phát triển nên giới trẻ đang phải lao động bằng trí óc với cường độ làm việc, học tập cao hơn. Điều này tạo áp lực lớn lên não bộ và cơ thể khiến cơ thể stress, căng thẳng kéo dài…

Ngoài ra, khẩu phần ăn uống của giới trẻ cũng thiên về chất đạm, chất béo, dầu mỡ và thức ăn chế biến nhanh… dẫn đến nguy cơ tăng cholesterol, mỡ trong máu, gây hẹp và tắc mạch máu não…

Bên cạnh đó, giới trẻ cũng càng ngày có xu hướng lười vận động, lười tập luyện thể thao và chủ quan với những cảnh báo của cơ thể.

Thiểu năng tuần hoàn não ở mức độ nhẹ sẽ gây chóng mặt, suy giảm trí nhớ, kém tập trung… Khi bệnh tiến triển nặng hơn, người bệnh có thể sẽ nói lắp, bị mất trí nhớ… và có thể đột quỵ rất nguy hiểm.

2. Nguyên nhân gây thiểu năng tuần hoàn não

Những nguyên nhân gây ra tình trạng thiểu năng tuần hoàn não:

• Do ảnh hưởng của bệnh xơ vữa động mạch khiến các mao mạch dẫn máu bị hẹp lại làm cản trở quá trình lưu thông máu. Đây là nguyên nhân chính gây bệnh.
• Do mạch máu bị dị dạng hoặc bị viêm tắc động mạch.
• Do ảnh hưởng từ các chấn thương: Thoát vị đĩa đệm tại cột sống cổ, thoái hóa đốt sống cổ… khiến mạch máu bị chèn ép.
• Do mắc các bệnh: U não, u dây thần kinh số 8 và các bệnh lý thần kinh khác.
• Do bị rối loạn huyết áp.

Các cục máu đông là một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh thiểu năng tuần hoàn não.

3. Triệu chứng của thiểu năng tuần hoàn não

• Cảm thấy nhức đầu thường xuyên: Đây là triệu chứng phổ biến và sớm nhất, chiếm khoảng 90%. Cơn đau có tính co thắt hoặc khu trú vùng chẩm gáy – trán.
• Cảm giác chóng mặt: Loạng choạng khi đi hoặc đứng, thay đổi tư thế hoặc có cảm giác bồng bềnh như say sóng.
• Hoa mắt, tối sầm mắt nhất là khi chuyển từ nằm sang ngồi hoặc đứng đột ngột.
• Dị cảm: Bệnh nhân tự cảm thấy có cảm giác không thật, bất thường, cảm giác luôn nghe thấy tiếng ve kêu…
• Mất ngủ, ngủ kém.
• Rối loạn chú ý: Giảm chú ý, hay đãng trí.
• Rối loạn cảm xúc: Dễ bực bội, dễ xúc động.
• Rối loạn trí nhớ…

Siêu âm Doppler mạch máu nếu nghi ngờ bị xơ vữa động mạch.

4. Các xét nghiệm chẩn đoán

Khi thấy cơ thể có các triệu chứng trên, người bệnh cần đi khám sớm để được làm các xét nghiệm cần thiết tránh để xảy ra các biến chứng nguy hiểm. Bác sĩ có thể chỉ định:

• Kiểm tra định lượng các thành phần mỡ trong máu như cholesterol, HDL-cholesterol, LDL-cholesterol, triglycerid…
• Chụp X-quang cột sống cổ các tư thế thẳng nghiêng, chếch 3/4 hai bên đánh giá tình trạng thoái hóa cột sống.
• Siêu âm Doppler mạch máu khi phát hiện tiếng thổi tâm thu trên đường đi của động mạch đốt sống hoặc hõm dưới đòn, phát hiện hẹp động mạch dưới đòn…

5. Các biện pháp điều trị thiểu năng tuần hoàn não

Dùng thuốc: Hiện nay có rất nhiều loại thuốc chữa triệu chứng này, tùy cơ chế bệnh sinh mà bác sĩ sẽ chỉ định dùng các loại thuốc điều trị khác nhau.

– Các thuốc có cả dạng tiêm và uống như tanganil; thuốc dạng uống như sibelium; betaserc…

– Các thuốc cải thiện tuần hoàn não: stugeron làm giãn mạch não hoặc tăng cung cấp oxy não như duxil hoặc tăng lưu thông mạch máu như piracetam…

Ngoại khoa: Được bác sĩ chỉ định ở những bệnh nhân có biểu hiện tai biến mạch máu não tạm thời, nguyên nhân do xơ vữa động mạch cảnh trong hoặc động mạch đốt sống thân nền.

– Động mạch cảnh trong: Phẫu thuật khai thông động mạch – kỹ thuật ghép hoặc bắc cầu.

– Động mạch đốt sống – thân nền: Phẫu thuật lấy huyết khối, khai thông động mạch, bắc cầu, cắt bỏ các quai bất thường của động mạch đốt sống.

6. Phòng ngừa thiểu năng tuần hoàn não

Tình trạng thiểu năng tuần hoàn khi kéo dài và không được điều trị kịp thời sẽ có các biến chứng nguy hiểm như: nhũn não, đột quỵ – tai biến, xuất huyết não, chết não… Do đó, để giảm nguy cơ mắc bệnh, đặc biệt là với giới trẻ, cần lưu ý:

• Xây dựng chế độ ăn uống khoa học: Hạn chế ăn đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhanh, thực phẩm chứa bảo quản;
• Nên ăn thực phẩm giàu dinh dưỡng, giảm hàm lượng cholesterol như: cá béo, rau xanh (súp lơ, rau cải bina,…), hải sản, các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt, hoa quả mọng nước (cam, quýt, bưởi, dâu tây, việt quất)…
• Có chế độ nghỉ ngơi hợp lý: Nên nghỉ ngơi tối thiểu 10 phút khi thực hiện các công việc về trí óc liên tục trong 2 giờ.
• Luyện tập thể dục thể thao thường xuyên để nâng cao sức khỏe, hạn chế tình trạng thừa cân, béo phì.
• Tránh căng thẳng, stress kéo dài.